mail

ศาลเจ้าพ่อพญาแขนเหล็ก

ความเกี่ยวข้องระหว่างพญาแขนเหล็กและวัดกู่เหล็ก

จะกล่าวถึงเสนามหาอำมาตย์ที่ตามเสด็จผู้หนึ่ง ชื่อว่าพญาแขนเหล็ก ท่านเป็นทหารเอกของเมืองหริภุญไชยท่านได้ป้องกันเมืองหริกุญไชยหลายต่อหลายครั้ง ครั้งหนึ่งท่านได้ทำสงคราม กับทัพหลวงขุนวิลังคะ อันเป็นเจ้าเมืองมิลักขะนคร ตั้งอยู่บนดอยสูงชื่ออุฉุจบรรพต มีพลโยธามากถึง ๘๐,๐๐๐ คน ที่ยกมาเพื่อตีหักเอาเมืองหริภุญไชยให้ได้ ท่านได้ร่วมทัพกับสองเจ้าชาย มหันตยศและอนันตยศ ทำการสู้รบจนได้รับชัยชนะในที่สุด

ท่านได้สร้างวัดโดยเสด็จพระราชกุศล นั้นคือวัดสถิตย์ธรรมวนาราม (หรือวัดกู่เหล็กในปัจจุบัน) มีบรรดาพระภิกษุได้เข้ามาศึกษาพระไตรปิฎก และวิปัสสนากรรมฐาน เป็นสถานที่อยู่ของพระฝ่ายอรัญวาสี ถือได้เป็นยุคสมัยที่รุ่งเรื่องที่สุดของวัด หลังจากที่ท่านพญาแขนเหล็กได้ถึงแก่กรรมลงไป บริวารได้นำอัฐิท่านบรรจุกู่เพื่อระลึกถึงความกล้าหาญ ในสมัยต่อมาอาณาจักรหริกุญไชย เกิดโรคห่าระบาด(อหิวาตกโรค)ในเมืองหริภุญไชยผู้คนล้มตายเป็นอันมาก ในยุคสมัยของพญากมลราชในรัชกาลที่ ๒๑ ปี พุทธศักราช ๑๕๙๐ ชาวเมืองและพระภิกษุต้องหนีโรคร้ายไปยังกรุงหงสาวดี อยู่ที่นั้นนานถึง ๖ ปี วัดสถิตย์ธรรมวนาราม จึงต้องตกเป็นวัดร้างในที่สุด เพราะขาดผู้ดูแล.